Μανιτάρια

Τα μανιτάρια αποτελούν έναν από τους μαγευτικότερους αλλά ταυτόχρονα παράξενους κόσμους στο Βασίλειο των οργανισμών στη φύση. Εμφανίζονται ξαφνικά αμέσως μετά τις πρώτες βροχές και η ποικιλομορφία τους σε σχέδια και χρώματα έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον του ανθρώπου από τα προιστορικά χρόνια. Στην αρχαιότητα σε πολλούς πολιτισμούς τα μανιτάρια θεωρούνταν «τροφή θεών» και σε αυτά δίνονταν υπερφυσικές ιδιότητες. Γνώριζαν πολλά εδώδιμα μανιτάρια και η συλλογή τους γίνονταν συστηματικά.

Τα μανιτάρια είναι μόνο μία μικρή κατηγορία στην τεράστια «οικογένεια» των μυκήτων. Οι μύκητες στερούνται χλωροφύλλης και αδυνατούν να συνθέσουν οργανικές ενώσεις. Είναι ετερότροφοι οργανισμοί που παίρνουν τις απαραίτητες οργανικές ενώσεις από ζωντανούς ή νεκρούς οργανισμούς. Δηλαδή δεν παράγουν από μόνοι τους ενέργεια, αλλά την προσλαμβάνουν από το περιβάλλον τους μετατρέποντας την νεκρή οργανική ύλη σε ανόργανη.
Παγκόσμια έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα περίπου 72.000 είδη μυκήτων, ενώ πιστεύεται ότι στη φύση υπάρχουν περισσότεροι από 1.500.000 είδη.
 Αποτελούν νόστιμη και θρεπτική τροφή, αλλά χρειάζεται προσοχή, επειδή ορισμένα από αυτά είναι δηλητηριώδη ή ισχυρά παραισθησιογόνα. Στην Πάρνηθα έχουν βρεθεί 107 είδη μανιταριών από τα οποία: 23 δεν γνωρίζουμε αν είναι φαγώσιμα, 55 φαγώσιμα, 20 μη φαγώσιμα, 8 δηλητηριώδη και 1 θανατηφόρο.

Η μεγαλύτερη ελληνική ιστοσελίδα για τα μανιτάρια είναι η http://www.manitari.gr/
Σπουδαίο blog για τα μανιτάρια είναι το  http://www.volosblogs.gr/%CE%9C%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CF%84%CE%AC%CF%81%CE%B9%CE%B1_%CF%83%CF%84%CE%B7_%CE%96%CE%B1%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AC/
Από εκεί αντιγράφουμε:
Η συλλογή και κατανάλωση άγριων αυτοφυών μανιταριών από άτομα που δεν διαθέτουν τις απαραίτητες γνώσεις εγκυμονεί πολύ σοβαρούς κινδύνους!
Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να δίνεται πίστη σε ορισμένες οδηγίες εμπειρικών και, συχνά, ημιμαθών συλλεκτών, επειδή έχει αποδειχθεί με οδυνηρό τρόπο ότι οι περισσότερες από αυτές όχι μόνο δεν ισχύουν, αλλά μπορεί και να είναι εξαιρετικά επικίνδυνες! Πολλοί είναι δυστυχώς εκείνοι που χρησιμοποιούν ως κριτήριο για τη συλλογή μανιταριών αντιλήψεις που δεν έχουν καμία βάση και είναι αδιανόητο σήμερα να κινδυνεύει η υγεία ή ακόμη και η ζωή ανθρώπων εξαιτίας τους. Ακολουθεί ένας σύντομος κατάλογος τέτοιων λανθασμένων, επικίνδυνων αντιλήψεων και πεποιθήσεων:
Επικίνδυνο λάθος 1: Μανιτάρια που τα τρώνε ζώα, σαλιγκάρια ή έντομα είναι φαγώσιμα!
Δεν ισχύει! Ο λαγός και η αρκούδα, για παράδειγμα, έχουν ανοσία στις τοξίνες των πιο επικίνδυνων μανιταριών, ενώ το πεπτικό σύστημα των σαλιγκαριών και των εντόμων δεν έχει βέβαια καμία σχέση με αυτό του ανθρώπου.
Επικίνδυνο λάθος 2: Όλα τα μανιτάρια μπορούν να φαγωθούν, αν τα βράσουμε και πετάξουμε το νερό τους!
Δεν ισχύει! Τα πιο επικίνδυνα μανιτάρια προκαλούν πάντα σοβαρότατη δηλητηρίαση όπως και να τα μαγειρέψουμε.
Επικίνδυνο λάθος 3: Μανιτάρια που έχουν πάνω στο πόδι τους δαχτυλίδι (γνωστό και ως "φουστίτσα" ή "βρακί"), δηλαδή ένα είδος πέτσας που περιβάλλει το επάνω μέρος του ποδιού τους, είναι φαγώσιμα!
Δεν ισχύει! Τα πιο συνηθισμένα θανατηφόρα μανιτάρια έχουν κι αυτά δαχτυλίδι πάνω στο πόδι τους.
Επικίνδυνο λάθος 4: Μανιτάρια που δεν μυρίζουν άσχημα, δεν έχουν καυτερή ή πικρή ή στυφή γεύση, που η σάρκα τους δεν αλλάζει χρώμα όταν τα κόψουμε, ή έχουν ωραία εμφάνιση(!) είναι ακίνδυνα!
Δεν ισχύει! Μερικά από τα πιο συνηθισμένα και πολύ επικίνδυνα μανιτάρια είναι άοσμα ή έχουν όχι άσχημη μυρωδιά (π.χ. σαν μέλι) και ωραία γεύση (π.χ. σαν φουντούκι). Επίσης, η σάρκα τους μένει ολόλευκη όταν τα κόψουμε και είναι όμορφα και ελκυστικά στην εμφάνιση.

(απόσπασμα από κείμενο που επιμελήθηκε ο  ο Άγγελος Παπαδημητρίου, πρ. πρόεδρος του Μανιταρογνωστικού Συλλόγου Ξάνθης.)